Rapport Inspectie: Rechtsbescherming bij de Belastingdienst ernstig onder druk

Op 2 september 2025 is het tweede deel van het onderzoeksrapport van de Inspectie Belastingen, Toeslagen en Douane verschenen over de rechtsbescherming binnen de Belastingdienst. De bevindingen zijn zorgwekkend en vragen om serieuze reflectie en actie. Enkele kernpunten uit het rapport zijn:

• Medewerkers van de Belastingdienst denken regelmatig voor de rechter, in plaats van zaken objectief voor te leggen.

• Er heerst een duidelijke 'willen-winnen-mentaliteit', waarbij het verdedigen van het eigen gelijk boven het zoeken naar de waarheid wordt gesteld.

• Het proces is vaak primair gericht op het in stand houden van het oorspronkelijke besluit, in plaats van een open heroverweging.

• Verzoeken om inzage in het dossier leiden geregeld tot onbegrip of zelfs weerstand.

• Interne toetsing ontbreekt grotendeels: standpunten worden nauwelijks inhoudelijk getoetst, vaak wordt slechts één vertrouwde collega geraadpleegd

Uit het rapport blijkt dat de overheid in deze context niet toetst, maar procedeert – gericht op het behouden van het eigen gelijk. Daarmee raken waarheidsvinding en rechtvaardigheid al snel uit beeld.

Er ligt een duidelijke opdracht voor de Belastingdienst: keer terug naar de kernwaarden van de rechtsstaat. Niet de verdediging van besluiten, maar het leveren van zorgvuldige, eerlijke en transparante uitvoering moet centraal staan.