Invordering & aansprakelijkheid: Belangrijk om te weten!
Incasso van aanslagen
Nadat een belastingaanslag is vastgesteld, komt de Ontvanger in beeld. Hij is het incassoapparaat van de Belastingdienst. De Ontvanger heeft machtsmiddelen (of ‘dwangmiddelen’) tot zijn beschikking om zo nodig betaling af te dwingen. De specifieke bevoegdheden van de Ontvanger staan in de Invorderingswet. Daarnaast mag hij echter ook alles wat een ‘gewone’ schuldeiser mag. Denk aan beslaglegging en het aansprakelijk stellen van anderen voor onbetaalde belastingschulden. Bijvoorbeeld via bestuurdersaansprakelijkheid, ketenaansprakelijkheid of inlenersaansprakelijkheid.
Aansprakelijkheid voor btw-fraude
Bij btw-fraude door een leverancier of afnemer in de keten kunt u te maken krijgen met een aanvullende heffing van omzetbelasting door weigering van aftrek van voorbelasting of weigering van toepassing van het nultarief. Dit valt echter strikt genomen niet onder aansprakelijkheid, maar onder uw eigen belastingheffing. Zie hierover ook meer op de pagina’s over Controle en over Fiscaal strafrecht. "Echter, de Invorderingswet beschikt sinds enige jaren ook over de mogelijkheid om u als ondernemer aansprakelijk te stellen voor de misgelopen btw-heffing (artikel 42c Invorderingswet).
Bestuurdersaansprakelijkheid
Als een onderneming een belastingschuld niet kan betalen, kunnen onder omstandigheden de bestuurders, of voormalige bestuurders, daarvoor aansprakelijk worden gesteld. Op die manier kan de schuld worden verhaald op het privévermogen van de bestuurders. Bij een eenmanszaak of ‘IB-ondernemer’ kan dat rechtstreeks, bij een rechtspersoon (zoals een BV) moet daarvoor eerst een aansprakelijkstelling volgen. Voor het voorkomen van automatische aansprakelijkstelling voor met name omzetbelasting en loonbelasting is van groot belang dat de BV tijdig melding doet van betalingsonmacht. Als die melding correct is gedaan, kunnen bestuurders alleen persoonlijk aansprakelijk worden gehouden als het niet-betalen van belasting door de vennootschap is te wijten aan hun ‘(kennelijk) onbehoorlijk bestuur’.
Onbehoorlijk bestuur
Wanneer namens de rechtspersoon (zoals een BV) tijdig melding is gedaan van betalingsonmacht, kunt u als bestuurder alleen persoonlijk aansprakelijk worden gehouden bij onbehoorlijk bestuur. Die drempel is vrij hoog. Om die reden gaan de meeste procedures over bestuurdersaansprakelijkheid om situaties waarin niet of niet tijdig betalingsonmacht is gemeld. Onbehoorlijk bestuur houdt in dat ‘geen redelijk denkend bestuurder’ in die situatie het zelfde had gedaan.
Inleneraansprakelijkheid
Heeft u als ondernemer niet voldoende personeel in dienst, dan kunt u gebruik maken van de diensten van een uitzendbureau. Het is belangrijk dat u bij de keuze van het uitzendbureau zorgvuldig te werk gaat. Zo is het belangrijk om te controleren of het uitzendbureau beschikt over een G-rekening, of de benodigde gegevens van het personeel (onder andere naam, adres, woonplaats, BSN-nummer) worden geregistreerd en of het uitzendbureau beschikt over verklaringen inzake betalingsgedrag.
Heeft u helaas te maken gehad met een uitzendbureau dat het niet zo nauw heeft genomen met de regels, dan kunt u – als het uitzendbureau in gebreke is gebleven om de loon- en/of omzetbelasting af te dragen – aansprakelijk worden gesteld voor deze belastingschulden. Weliswaar voor het gedeelte van de schuld dat aan u kan worden toegerekend, maar het is toch een vervelende nabetaling. Als ondernemer is het belangrijk om dan te bezien of u zich kunt disculperen en u dus de financiële gevolgen niet op uw bord krijgt.
Ketenaansprakelijkheid
Ook in de ketens van aannemers en onderaannemers komt het voor dat een bedrijf de loonbelasting niet afdraagt aan de Belastingdienst. Daarvoor kunnen goede redenen (bijvoorbeeld slechte financiële situatie) zijn, maar het kan ook zijn dat de aannemer nooit de bedoeling heeft gehad om de loonheffingen aan de Belastingdienst af te dragen. In dat geval kunt u als onderdeel van de keten aansprakelijk worden gehouden voor de openstaande belastingschulden. Ook dan geldt dat u kunt proberen zich te vrijwaren van deze rekening.